آموزش به نوعی که شاگرد خود تصمیم بگیرد چه میخواهد فرا بگیرد، روشی است که در جهان محبوبیت بسیاری کسب کرده است. این روش همچنین به آموزگاران کمک می کند در روابطشان با شاگردان از قالب سنتی بیرون بیایند.
آموزش در آزادی از جمله دستاوردهایی است که طی سال های اخیر به سمت آموزش و پرورش سوق داده شده است. در تاریخ آموزش و پرورش از زمان کومینوس دانشمند قرن هفدهم تا ژان ژاک روسو و کانت تا پستالوتسی و دیویی و فرنه همگی در اندیشه کاستن از اجبارها و محدویت هایی در آموزش بودند که روح و جسم کودک و نوجوان را در مدرسه به اسارت می گرفتند.
امروز به جرات میتوان گفت که هیچ نظام آموزشی در دنیا وجود ندارد که به همه ایده آل های دانشمندان علوم تربیتی جامعه عمل پوشانده باشد. اما همزمان انسانی تر شدن مدرسه امروزی نتیجه 3 قرن تلاش نظری و عملی همین اندیشمندان بوده است.
تجربه چند مدرسه نوآوری که در فرانسه به شیوه خودگردان اداره می شوند و در انها از اجبارهای اداری و سلسله مراتب خبری نیست و دانش آموزان در اداره مدرسه خود فعالانه شرکت می کنند نمونه ای از ابتکارات عملی برای تغییر چهارچوب های خشک و آمرانه نظام آموزشی است.
مدرسه معروف "سامر هیل"( Summerhill ) در انگستان مثال دیگری از این تلاش های اتوپیستی است. در این مدرسه که توسط الکساندر نیل پایه گذاری شد هر نوع انظباط و قواعد محدود کننده به سود آزادی دانش اموزان نفی می شد.
یکی از نظرات نیل” ارزش آموزشی کار دستی مثل کارهای هنری، نجاری و نیز موسیقی است که در این آموزشگاه بعنوان موضوعهایی بسیار مهم مثل ریاضی و ادبیات تدریس می شود.
سن شاگردان این آموزشگاه میان شش و هجده سال است. نام نویسی برای کودکانی که بعد از یازده سالگی به آموزشگاه مراجعه می کنند غیر ممکن است زیرا آنجا بزرگ نشده اند و ممکن است با رویارویی با آزادی آموزش دچار هرج و مرج شوند.
قوانین مدرسه توسط خود کودکان فکر و نوشته شده است.
فاغ التحصیلان سامر هیل” به آسانی در دانشگاهها پذیرفته می شوند زیرا تنها برای آن رشته هایی در خواست می دهند که واقعا به آن علاقه دارند.
برنامه جهان دانش انجمن بین المللی وایز در بررسی خود از مدارسی که با این شیوه اداره می شوند نتایجی را بروز داده که در کلیپ زیر می بینیم.
دانلود کلیپ: